İhaleden Yasaklama Kararının Verilme Süresi

4734 sayılı Kanun’un 58. maddesinin 4. fıkrasında, “Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir.

Verilen bu karar Resmi Gazetede yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar
Kamu İhale Kurumu’nca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur.” düzenlemesi yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yasaklamaya ilişkin sürenin hukuki niteliği” başlıklı 28.1.5. maddesinde ise; “Anayasa ile teminat altına alınan çalışma ve sözleşme özgürlüğü gibi temel hak ve hürriyetlerin korunmasına ilişkin düzenlemeler ile 4734 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin sözü edilen gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, 58 inci maddenin dördüncü fıkrasında yer alan sürelerin disipliner niteliği aşan ve yetki süresini belirleyen nitelikte olduğu anlaşılmaktadır.

Buna göre idarenin, yasaklama kararının gereğinin yapılmasını bildirdiği yazının ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa ulaştığı tarihi izleyen en geç 45 günlük süre içinde yasaklama kararı verilmesi zorunlu olmaktadır. Bu süre geçirildikten sonra yasaklama kararı verilmesi mümkün bulunmamaktadır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen düzenlemesi ile söz konusu sürenin hukuki niteliği konusunda yaşanan tereddütler giderilmeye çalışılmıştır.

Dolayısıyla yasaklamayı gerektiren eylemin tespitinden itibaren kırkbeş gün içinde yasaklama kararı verilmek zorunda olup bu süre geçirildikten sonra yasaklama kararı verilmesine imkân bulunmamaktadır.

Yasaklamaya konu fiilin işlendiği tarih değil tespit edildiği tarih esas alınmıştır.Burada yasaklanan fiil ve davranışın tespiti esas olduğundan, bu eylemin yasaklanması gereken bir eylem olup olmadığı hususu ancak bu hususta yetkili ve görevli idarenin değerlendirmesi ile açıklığa kavuşacak olup, kırkbeş günlük sürenin başlangıcı, yasaklamaya konu eylemin idarenin ilgili veya bağlı olunan bakanlığa yasaklama kararının gereğinin yapılmasını bildirdiği tarihten itibaren esas alınacaktır.

Yasaklama kararının bakanlıklar tarafından yapılan ihaleler için değil de bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşlarının yaptığı ihaleler hakkında bakanlıklar tarafından verildiği durumlarda, taşradaki ihalelere ilişkin yazışma ve karar verme sürecinin uzunluğu ve gecikmeler nedeniyle 45 günlük sürenin kaçırılma ihtimali yüksektir. Bu durumda, ilgili idari yetkililer hakkında gerekli yasal yaptırımlar
uygulanabilir ise de, ihalelere fesat karıştırma fiilini gerçekleştiren kişiler idari yaptırımdan kurtulmuş olacaklardır