ihalede numune değerlendirme işlemlerinin ihale komisyonunda görevlendirilen üyelerin bulunduğu bir heyet tarafından yapıldığı, numune değerlendirme tutanağı ve idarenin şikayete cevap yazısı da dikkate alındığında numunelerin uygun bulunmama gerekçelerinin belirtilmesi

BAŞVURU SAHİBİ:

Yıldız KOCABIÇAK / Diatek Sağlık Hizmetleri,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/924893 İhale Kayıt Numaralı “9 Kalem Laboratuvar Malzemesi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü tarafından 10.02.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “9 Kalem Laboratuvar Malzemesi” ihalesine ilişkin olarak Yıldız KOCABIÇAK / Diatek Sağlık Hizmetlerinin 17.03.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.03.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.04.2022 tarih ve 17165 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.04.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/365 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu kararında şikayete konu 1’inci kısım 1 sıra nolu “İğne ucu vakumlu tüp kan alma – emniyetli” malzemesine ilişkin sunulan ürünün Teknik Şartname’nin 2.4.iii. maddesinde yer alan “v. Emniyet kapağı tek elle herhangi sert bir yüzeye bastırma ihtiyacı olmadan kolayca kilitlenebilmeli ve kilitlendikten sonra bir daha açılmamalıdır. …vii. İğne holdere monte edildiğinde fikse olmalı; sallanmamalıdır.” düzenlemelerine uygun olmadığının ifade edildiği, ancak teklif etmiş oldukları iğnenin emniyet kapağının tek elle herhangi bir sert yüzeye bastırma ihtiyacı olmadan kolayca kilitlenebildiği ve kilitlendikten sonra bir daha açılmadığı, emniyet kapağının zor kapanıp kapanmaması durumunun göreceli olup kullanıcının el alışkanlığına bağlı olduğu, vacusera marka iğne aynı marka holdere monte edildiğinde iğne ve holderin tamamen birbirine fiske olduğu ve sallanmadığı, iğne ve holderin aynı marka olması durumunda böyle bir sorunun yaşanmasının mümkün olmadığı,

Yine 1’inci kısım 5 sıra nolu “İğne ucu kelebek set 21 G-23 G” malzemesine ilişkin sunulan ürünün Teknik Şartname’nin 2.4.vii. maddesinde yer alan “iv. Kullanım kolaylığı sağlamak amacıyla geniş kelebek kanadı şeklinde tutacak bulunmalıdır.” düzenlemelerine uygun olmadığının ifade edildiği, ancak teklif etmiş oldukları üründe kullanım kolaylığı sağlama amacıyla geniş kelebek kanadı şeklinde tutacağın mevcut olduğu, ayrıca anılan Şartname maddesinde sertlik derecesi ile ilgili bir koşulun yer almadığı, tutacakların sert olup olmamasının kullanıcılara göre değişebileceği, ayrıca kelebek iğne uçlarının hortum uzunluğunun uygun olmadığının da ifade edildiği, ancak Şartname’de hortum uzunluğunun 15-20 cm arasında istenildiği, teklif edilen ürüne ait hortum uzunluğunun da 18 cm olduğu, dolaysıyla hortum uzunluğunun talep edilen aralıkta olduğu,

İdarece yapılan değerlendirmelerin objektif ölçütlere dayanması gerekirken subjektif ölçütlere dayandığı, şikayete konu 1’inci kısım için değerlendirme dışı bırakılan tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında 4.079.600,00 TL olmasına karşın ihalenin 4.470.000,00 TL teklif sunan isteklinin üzerinde bırakıldığı, ayrıca teklif ettikleri ürünlerin yerli malı olmasına karşın ihalenin ithal ürün sunan isteklinin üzerinde bırakıldığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

…

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

…

9) İdarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğrafları. …” hükmü,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 26’ncı maddesinde “…(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur. …” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) Teklif edilen malın teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf istenebilir. Özel imalat süreci gerektiren mal alımları hariç, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar içeren doküman istenilmesi durumunda katalog istenilmesi zorunludur. İsteklilerin cevap vermesi ve açıklamada bulunması istenen hususlara ilişkin sorulara teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda yer verilir.

(2) İdare tarafından numune sunulmasının istenilmesi durumunda, hangi kalem/kalemler için numune istenildiği, numunenin sayısı ve gerekli görülen diğer hususlar ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede belirtilir. …” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tekliflerin alınması ve değerlendirilmesi” başlıklı 16’ncı maddesinde “…16.9. Katalog, kılavuz, çizim, fotoğraf vb. belgeler ve/veya numune istenen ihalelerde, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında bu belgelerden ve/veya numune üzerinden teknik şartnameye uygunluk değerlendirmesi yapılır. Tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında anılan belgeler ve/veya numune üzerinden teknik değerlendirme yapılmasının öngörülmemesi halinde ise bu durumun ihale dokümanında belirtilmesi koşuluyla istenen belgelerin ve/veya numunenin sadece teklif ekinde sunulup sunulmadığına bakılır. …” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 57’nci maddesinde “57.1. İdareler tarafından malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren dokümana yönelik düzenlemelerde, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 43 üncü maddesi esas alınmalıdır.

57.2. Aday veya istekli tarafından numunenin idareye teslim şekli ile ihale komisyonunca numunenin değerlendirilmesine yönelik düzenleme, ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede ayrıntılı bir şekilde yapılacaktır. İdare tarafından numune bir tutanak ile teslim alınacak; bu tutanağın bir sureti de aday veya istekliye verilecektir.

57.3. İdare tarafından teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren dokümanın yeterlik belgesi olarak istenilmesi durumunda ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamenin ilgili maddesinde bu husus belirtilecek; aday veya istekli tarafından bu dokümanın nasıl hazırlanacağı ile bu dokümanda açıklanacak hususlar ise ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamenin “Diğer Hususlar” Bölümünde ya da teknik şartnamede düzenlenecektir.” açıklaması yer almaktadır.

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu malın;

a) Adı: 9 Kalem Laboratuvar Malzemesi

b) Varsa kodu:

c) Miktarı ve türü:

9 Kalem Laboratuvar Malzemesi Satın Alınması işine ait malzemenin türü ve miktarı ekte belirtilmiştir

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Teslim edileceği yer: OMUSUVAM Tıbbi Biyokimya Laboratuvarı

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.6.

a) Teklif edilecek ürünlerin her biri için teknik şartnamede belirtilen miktarlarda numune, ihale son teklif verme tarih ve saatine kadar OMUSUVAM Tıbbi Biyokimya Laboratuvarı Atakum/SAMSUN adresine teslim edilecek, numune teslim tutanağı teklif zarfı içerisine konulacak veya teklif zarfı ile birlikte sunulacaktır.

b) İstekliler, teknik şartname maddelerini cevaplandırarak hazırlayacakları belgelerini ve teklif ettikleri ürünler hakkında, varsa; ayrıntılı teknik bilgilerin yer aldığı tanıtım materyallerini (kullanım kılavuzu, broşür, katalog, prospektüs, fotoğraf vb.) tekliflerine ekleyeceklerdir. …” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

19.2.1. Bu ihaledeki kısım sayısı 4 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;

Bu ihaledeki toplam kısım sayısı 4(Dört ) tür. 1-5. kalemler 1. Kısım; 6.kalem 2. Kısım; 7.kalem 3. Kısım; 8-9.kalemler 4. Kısım olarak değerlendirilecektir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1.

…

b) Tekliflerin değerlendirilmesi sırasında İhale Komisyonunca ihtiyaç duyulması halinde; isteklilerden, idarenin belirleyeceği bir tarihe kadar (3 iş gününden az olmamak üzere) teklif ettikleri ürünlerin demonstrasyonunu yapmaları veya 1 kez yeniden numune istenilebilir. Belirlenen tarihe kadar numune teslim etmeyen veya demonstrasyon yapmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. …” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “EK” kısmında aşağıdaki tablo yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Özel Şartlar” başlıklı 2’nci maddesinde “…4. 1-5 sıra ile gösterilen malzemeler ile ilgili olarak aşağıdaki koşullar geçerlidir:

…

iii. 1 sıra nolu Emniyetli Kan Alma İğne Ucu için aşağıdaki şartlar geçerlidir:

…

v. Emniyet kapağı tek elle herhangi sert bir yüzeye bastırma ihtiyacı olmadan kolayca kilitlenebilmeli ve kilitlendikten sonra bir daha açılmamalıdır.

…

vii. İğne holdere monte edildiğinde fikse olmalı; sallanmamalıdır.

…

vii. 5 sıra nolu Emniyetli Kelebek İğne Alma Ucu için aşağıdaki şartlar geçerlidir:

…

iv. Kullanım kolaylığı sağlamak amacıyla geniş kelebek kanadı şeklinde tutacak bulunmalıdır.

v. Setler yeşil-21G ve açık mavi-23G iğne büyüklüğüne ve en az 15, en fazla 20 cm hortum uzunluğuna sahip olmalıdır. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihalelerde ihale dokümanında öngörülmüş olmak kaydıyla numune değerlendirmesi veya demonstrasyon yapılarak teklif edilen malın ilgili kriterler bakımından Teknik Şartname’ye uygun olup olmadığının tespit edilebileceği, bu konudaki takdir yetkisinin idarelere ait olduğu, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında ürün üzerinden teknik değerlendirme yapılacağının öngörülmesi halinde bu hususun ihale dokümanında düzenlenmesinin zorunlu olduğu görülmekte olup, ayrıca bu değerlendirme hangi aşamada yapılırsa yapılsın mal veya hizmetin teknik şartnamede yer alan düzenlemelere uygun olup olmadığı yönünde yapılan değerlendirme neticesinde alınan kararlara ilişkin nihai sorumluluğun da idareye ait olduğu anlaşılmaktadır.

Şikayete konu Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü tarafından 10.02.2022 tarihinde yapılan “9 Kalem Laboratuvar Malzemesi” alımı ihalesine 4 istekli tarafından teklif verildiği, başvuru sahibi istekli tarafından teklif verilen 1’inci kısma ilişkin verilen numunelerin 1 sıra nolu “İğne ucu vakumlu tüp İğne ucu vakumlu tüp kan alma (korumalı)” malzemesinin Teknik Şartname’nin 2.4.iii.v. ve 2.4.iii.vii. maddelerine, 5 sıra nolu “İğne ucu kelebek set (Emniyetli kelebek kan alma iğne ucu)” malzemesinin ise Teknik Şartname’nin 2.4.vii. maddesine uygun olmadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 15.03.2022 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin şikayete konu 1’inci kısmının Gürmed Tıbbi Tek. Sis. A.Ş. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

İhale işlem dosyası üzerinden yapılan incelemede, teklif değerlendirme aşamasında şikayete konu malzeme kalemlerinin aynı zamanda ihale komisyonunda uzman üye olarak görev yapan B.B. ile B.A. tarafından numune değerlendirilmesi yapılarak bir tutanakla imza altına alındığı, söz konusu tutanakta numunenin Teknik Şartname’nin hangi maddelerine uygun olmadığının belirtildiği görülmüştür.

İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine, aynı zamanda ihale komisyonunda uzman üye olarak görev yapan B.B. ile B. A.nın raportör olarak atandığı, anılan raportörler tarafından tekrar inceleme yapıldığı, başvuru sahibi istekli tarafından ihalenin 1’inci kısmına ilişkin olarak sunulan “İğne ucu vakumlu tüp İğne ucu vakumlu tüp kan alma (korumalı)” numunesinin incelenmesinde, iğne ucunun güvenlik kapağının zor kapandığı, yumuşak yapısı dolayısıyla kapatırken yana kaydığı ve ele batma riski oluşturduğu, ayrıca holderin fazla geniş ve ucunun kısa olması nedeniyle tüpleri tam kavramadığı dolayısıyla fikse olmadığı ve basınçla birlikte tüpleri dışa ittiği, dolayısıyla anılan numunenin Teknik Şartname’nin 2.4.iii.v. ve 2.4.iii.vii. maddelerine uygun olmadığı,

Aynı kısma ilişkin olarak sunulan “İğne ucu kelebek set (Emniyetli kelebek kan alma iğne ucu)” numunesinin incelenmesinde, kelebek iğne ucunun tutma kısmının sert ve ergonomik olmadığı, damara giriş zorluğu yarattığı, uzun hortumu nedeniyle kanın tüplere dolumunun zor olduğu ve uzun sürdüğü, dolayısıyla anılan numunenin, damara girme zorluğu çekilen bebek ve yaşlılarda kullanım kolaylığı ve ergonomik kullanımı sağlamak amaçlı düzenlenen Teknik Şartname’nin 2.4.vii. maddesine aykırı olduğu gerekçe gösterilerek şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, başvuru sahibi isteklinin “…teklif ettikleri ürünlerin yerli malı olmasına karşın ihalenin ithal ürün sunan isteklinin üzerinde bırakıldığı…” iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede, 15.03.2022 tarihli ihale komisyonu kararında ihalenin şikayete konu kısmına ilişkin olarak yerli malı teklif eden isteklilere ilişkin fiyat avantajının uygulandığı ancak teklif sıralamasının değişmediği görülmüştür.

Sonuç olarak, numunenin uygun olmadığına yönelik tespitlere ilişkin sorumluluğun idarede olduğu ve numune değerlendirme işlemlerinin ihale komisyonunda görevlendirilen üyelerin bulunduğu bir heyet tarafından yapıldığı, numune değerlendirme tutanağı ve idarenin şikayete cevap yazısı da dikkate alındığında numunelerin uygun bulunmama gerekçelerinin belirtildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.